24 jan 2022

Wet verbetering poortwachter, ken de ins en outs voor 2022

De Wet verbetering poortwachter legt jou als werkgever een actieve rol op in de aanpak van een snelle terugkeer op het werk van de zieke werknemer. De Wet verbetering poortwachter verplicht je een aantal stappen binnen een door de wet vastgesteld tijdspad te nemen als langdurig ziekteverzuim dreigt. Samen met de zieke werknemer ben je verantwoordelijk voor de re-integratie in de eerste twee ziektejaren.

De uitwerking van de Wet verbetering poortwachter is te vinden in de Regeling procesgang eerste en tweede ziektejaar en in de beleidsregels beoordelingskader poortwachter. Ook is het raadzaam de meest recente versie van de Werkwijzer poortwachter van het UWV te raadplegen.

De uitvoering van de Wet verbetering poortwachter ligt in handen van de werkgever. De wet schrijft tijdsgebonden acties voor die jij en de zieke werknemer moeten uitvoeren. Als werkgever ben je verantwoordelijk voor de uitvoering en bewaking van de re-integratie.

UWV treedt op als poortwachter en toetst (poortwachterstoets, ook wel aangeduid als de RIV-toets waarbij RIV staat voor re-integratieverslag) of jij en de zieke werknemer zich voldoende hebben ingespannen voor werkhervatting in passend eigen werk, ander werk binnen je onderneming of elders (re-integratieverplichting) en of de werknemer in aanmerking komt voor collectieve voorzieningen.

Als UWV jouw inspanningen als onvoldoende beoordeelt dan kan UWV een loonsanctie opleggen wat neerkomt op een verlenging van de periode van loondoorbetaling met standaard 52 weken.

Jij als werkgever of de door jou aangewezen casemanager is verantwoordelijk voor de opbouw van het re-integratiedossier. Jij of de casemanager is het aanspreekpunt voor werknemer, bedrijfsarts, arbeidsdeskundige en UWV.

Wet verbetering poortwachter in 6 stappen en tijdslijn

Stap 1: Ziekmelding door werknemer

Week 1

De zieke werknemer dient zich op de eerste ziektedag ziek te melden. Duurt de ziekte langer dan een paar dagen dan moet je dit als werkgever binnen een week bij de bedrijfsarts of arbodienst melden. Het is verstandig om bij langdurig ziekteverzuim één casemanager aan te wijzen die het contact onderhoudt met de zieke werknemer. Dit kan een leidinggevende zijn maar ook een speciale daartoe opgeleide casemanager regie op verzuim (CROV) of register case- en caremanager (RCCM).

Tip! Leg vanaf het begin van de ziekmelding alle contacten en afspraken vast – ook telefonisch – dit vormt met alle formulieren en de stukken het re-integratieverslag.

Stap 2: Probleemanalyse en re-integratieadvies Bedrijfsarts

Binnen 6 weken

Je vraagt de bedrijfsarts of arbodienst een probleemanalyse en een re-integratieadvies op te stellen als langdurige ziekte dreigt. Je ontvangt alleen die gegevens die je nodig hebt om samen met je werknemer een plan van aanpak te kunnen opstellen.

Stap 3: Plan van aanpak

Binnen 8 weken

Je stelt het plan van aanpak samen met je werknemer op. Aan de hand van het advies van de bedrijfsarts maak je in het plan afspraken over de functiemogelijkheden. Maak duidelijk wat moet worden gedaan om passende arbeid te vinden. In eerste instantie binnen je eigen bedrijf (eerste spoor). Pas als de bedrijfsarts het sein geeft, kun je bij een nieuwe werkgever naar passende arbeid zoeken (tweede spoor).

Volgens de Wet verbetering poortwachter moet je de afspraken vastleggen in het formulier plan van aanpak van UWV. De opgestelde probleemanalyse kan daarbij goed gebruikt worden om het plan van Aanpak op te stellen.

Let op! Als aan de basis van het verzuim een arbeidsconflict ligt kan het tweede spoor worden ingezet, ook als de werknemer zijn huidige functie nog wel kan uitvoeren.

Tip! Bijstellen plan van aanpak: De probleemanalyse kan tussentijds worden bijgesteld als de medische situatie daar aanleiding toe geeft. Blijf hiervoor ook advies inwinnen bij de betrokken experts.

Stap 4: Melding bij UWV

Week 42

Je dient na 42 weken de zieke werknemer te melden bij UWV. Houd je aan deze termijn, want bij overschrijding krijg je een boete van maximaal € 422,-.

Tip! Jij of je werknemer kunnen bij UWV een deskundigenoordeel aanvragen, als jij of je werknemer twijfels heeft over de re-integratie-inspanningen.

Waarom vraag ik als werkgever een deskundigenoordeel bij UWV aan?

Als je van mening verschilt met je werknemer over de re-integratie, dan kan een deskundigenoordeel een oplossing bieden. Het is een objectief advies om met een nieuwe blik naar de situatie te kijken. UWV is wettelijk verplicht bij een deskundigenoordeel te kijken naar passende arbeid, re-integratie-inspanningen van de werkgever et cetera.

Tip! Bezwaar maken UWV-besluit
Zowel werkgevers als werknemers kunnen een deskundigenoordeel aanvragen. Een deskundigenoordeel wordt uitgevoerd door – afhankelijk van de vraagstelling – ofwel een verzekeringsarts ofwel een arbeidsdeskundige van UWV. Ga je niet op tijd in bezwaar, dat wil zeggen binnen zes weken na dagtekening van de bestreden beslissing, dan loop je het risico dat er niets meer aan de beslissing gedaan kan worden en gaat UWV jouw bezwaarschrift niet meer behandelen. Wil je een bezwaarschrift indienen op grond van de Ziektewet? Dan moet dit binnen 2 weken.

Stap 5: Eerstejaarsevaluatie

Week 52

Na 52 weken kijken jij en je werknemer naar de re-integratieactiviteiten in het eerste ziektejaar. Duidelijk moet worden of het gestelde doel en de gekozen route van de re-integratie nog de juiste is of moet worden bijgesteld, bijvoorbeeld als de belastbaarheid van de zieke is verslechterd. De evaluatie wordt ingevuld – samen met de zieke werknemer – op het formulier: eerstejaarsevaluatie.

Let op! De eerstejaarsevaluatie wordt door UWV meegenomen in de poortwachterstoets.

Zijn de gestelde doelen en route niet (meer) haalbaar, dan past de casemanager het plan van aanpak aan volgens Wet verbetering poortwachter. Het is aan te raden om dit formulier compleet ingevuld en ondertekend te hebben voordat het eerste ziektejaar om is.

Tip! Na 52 weken is het in de meeste gevallen raadzaam om een arbeidsdeskundige in te zetten voor het uitvoeren van een onderzoek naar de arbeidsmogelijkheden. In dit onderzoek wordt aan de hand van een FML (Functionele Mogelijkheden Lijst) bekeken wat de relatie is tussen de belastbaarheid van de werknemer en de eisen qua belastbaarheid van de functie.

Ook dient uiterlijk bij de eerstejaarsevaluatie gekeken te worden naar werkhervatting in het tweede spoor. Alleen als werkhervatting binnen drie maanden in het eerste spoor wordt verwacht kan het tweede spoor achterwege blijven.

Stap 6: Aanvraag WIA

Week 93

Is de werknemer nog steeds ziek, dan moet de werknemer een WIA-aanvraag indienen bij UWV. De aanvraag bestaat uit het plan van aanpak (inclusief bijstellingen), de eerstejaarsevaluatie, de eindejaarsevaluatie (door de werkgever en de werknemer opgesteld) en medische informatie (probleemanalyse en het door de werknemer bij de bedrijfsarts opgevraagde actuele oordeel (volledig en duurzaam arbeidsongeschikt verkorting van WIA-wachttijd naar 13 weken). Op basis van al deze informatie voert UWV de poortwachterstoets uit.

Let op! Jij en je zieke werknemer kunnen met elkaar afspreken de WIA-aanvraag uit te stellen. Dit moet aan WUV kenbaar worden gemaakt. Je moet dan wel het loon (minimaal 70%) van de zieke werknemer doorbetalen.

WIA: WGA en IVA

De WIA bestaat uit twee onderdelen:

De regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA): is je werknemer tussen de 35 – 80% arbeidsongeschikt, dan heeft hij/zij recht op de WGA. De WGA geldt ook voor mensen die tijdelijk volledig (80-100%) maar niet duurzaam arbeidsongeschikt zijn. Deze WGA-uitkering is de eerste twee maanden 75% van het eigen dagloon en vervolgens 70% daarvan.
De Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA): is je werknemer volledig (80% of meer) arbeidsongeschikt en is er geen of een zeer kleine kans op herstel, dan heeft hij/zij recht op de IVA. De IVA is een inkomensvoorziening en is alleen bedoeld voor mensen die volledig én duurzaam arbeidsongeschikt zijn. De IVA-uitkering bedraagt tot de AOW-leeftijd 75% van het dagloon.

Eigen risico dragen WGA

Besluit je het eigen risico zelf te dragen voor de WGA, dan ben je in totaal maximaal twaalf jaar verantwoordelijk voor de re-integratie van je werknemer als deze een WGA-uitkering krijgt. Ook ben je verantwoordelijk voor de uitbetaling van de WGA-uitkering. Deze periode begint op de eerste ziektedag van je werknemer en eindigt op het moment dat je werknemer twaalf jaar (gedeeltelijk) arbeidsongeschikt is.

Komt je werknemer zijn verplichtingen niet na, dan mag je een sanctie opleggen. Denk hierbij aan een gedeeltelijke weigering van de uitkering. Je werknemer kan hiertegen in bezwaar. De eigenrisicodrager moet hiervoor wel een bezwaarprocedure inrichten. Dit omdat hij wordt aangemerkt als een zelfstandig bestuursorgaan.

Kies je ervoor om je bij UWV te verzekeren oftewel in het publieke bestel te blijven, dan gaan de re-integratieverantwoordelijkheden van je werknemer – met een WGA-uitkering – na twee jaar verzuim over naar UWV. Je betaalt dan een WGA-premie als onderdeel van de premiebeschikking Werkhervattingskas waarvan de hoogte afhankelijk is van de uitbetaalde WGA-uitkeringen aan (ex-)werknemers.

Opleidingstip!

Bezwaarschrift indienen bij het UWV
Heb je als werkgever er alles aan gedaan om je zieke werknemer te laten re-integreren maar is dit niet gelukt? Een WIA-uitkering aanvragen is de volgende stap. Tijdens deze aanvraag word je geconfronteerd met een negatieve beslissing van het UWV. Is een bezwaarschrift indienen tegen het UWV dan zinvol? Met de training bezwaarschrift tegen een UWV-besluit voor werkgevers gaan we in op deze vragen.

Download brochure opleiding Arbeidsdeskundige

Wil jij ook als arbeidsdeskundige aan de slag? Misschien is onze opleiding dan iets voor jou!

Met de opleiding tot Arbeidsdeskundige ben jij de expert in het beoordelen van belasting en belastbaarheid. Let op! → Onze opleiding is door CPION gekwalificeerd als erkende Post HBO-registeropleiding. Wil je na afloop van de opleiding gecertificeerd worden tot Arbeidsdeskundige? Dan moet je aan de volgende eisen kunnen voldoen: 1) HBO-diploma of EQF6 toets. 2) Diploma van de opleiding Arbeidsdeskundige van Scolea. 3) Twee jaar beroepservaring als Arbeidsdeskundige.