‘Volgend sturen’ methode: als mensen doen wat ze kunnen, ontstaat er ruimte om te groeien (axioma 2)
‘Volgend sturen’ methode: als mensen doen wat ze kunnen, ontstaat er ruimte om te groeien (axioma 2)
De wetenschappelijk gevalideerde ‘Volgend sturen’ methode heeft zich bewezen in de leer-werk trajecten van Stichting Gezel en is in opdracht van het AKC (Arbeidsdeskundig Kennis Centrum) in kaart gebracht. Scolea heeft samen met partners deze wezenlijk andere beroepshouding omgezet naar de leergang ‘Volgend sturen’. Een belangrijke aanname (axioma) voor deze succesvolle methode is aansluiten bij de mogelijkheden van de cliënt. Maar hoe schat je dat als begeleider juist in?
De 4 uitgangspunten van de ‘Volgend sturen methode’ (axioma’s):
Er zijn een aantal aannames (axioma’s) gedaan die samenhangen met de manier waarop de begeleiding volgens ‘Volgend sturen’ uitgevoerd zou moeten worden. Deze 4 axioma’s beschrijven de voorwaarden om de gewenste verandering te bereiken:
- Als je vrij van verwachtingen bent, geef je ruimte om te groeien.
- Als mensen doen wat ze kunnen, ontstaat er ruimte om te groeien.
- Een veilig groepsklimaat bevordert de individuele ontwikkeling.
- Duurzame groei kan alleen plaatsvinden als de omgeving meeverandert.
Sluit aan bij de cliënt, volg niet alleen het protocol
Veel professionals die cliënten begeleiden, werken volgens een voorgeschreven traject of protocol waar mensen zich aan moeten houden. De stappen die worden genomen, moeten daar dan precies in passen. Een protocol geeft zeker houvast, maar je neemt wel de regie over. Daardoor is de kans groot dat je niet bij de cliënten ziet wat hun mogelijkheden zijn.
Bij het principe van ‘Volgend sturen’ is de route echter niet belangrijk. Het gaat hier juist om de stappen die een cliënt zet. Als een cliënt begint met doen wat binnen het bereik ligt, kun de cliënt uiteindelijk ook betere resultaten halen. ‘Volgend sturen’ betekent overigens niet dat je als begeleider op je handen moet zitten. Als de cliënt bijvoorbeeld niet weet wat de afspraken zijn in termen van uitvoerbare activiteiten, kan het alle kanten opgaan. Vooral in het begin is het als begeleider hard werken, maar later neemt de inspanning af.
Samen zoeken naar de ruimte om te groeien
Vaak krijgen cliënten een taak aangereikt die te ingewikkeld is. Die moeilijke taak moet dan teruggebracht worden naar een uitvoerbare activiteit. Daarom is het de kunst om als begeleider de juiste vragen te stellen en niet zelf met de antwoorden te komen. Samen wordt er gezocht naar de ruimte die groot genoeg is om te kunnen bewegen en klein genoeg, zodat het veilig voelt.
Als iemand in het begin alleen punten kan slijpen, begint hij met punten slijpen. Als de cliënt vervolgens ervaart dat hij het kan en positieve reacties krijgt, bevordert dit de intrinsieke motivatie. En dan komt er ook ruimte voor een volgende stap.
Samen zoeken naar de ruimte die groot genoeg is om te kunnen bewegen en klein genoeg zodat het veilig is.
Groei is echter geen noodzaak, maar een uitnodiging. Anders komt er druk op, wat het proces vaak in de weg zit. Groei is wel een logisch gevolg van het proces. Het groeitempo om wat meer te gaan doen, verschilt per persoon. Soms zet de cliënt twee stappen vooruit en één stap achteruit, maar gaandeweg wil iedereen echter meer kunnen.
Bron: AKC Cahier
Let op! De leergang ‘Volgend sturen’ is nog in ontwikkeling
Op dit moment wordt de leergang ‘Volgend Sturen’ ontwikkeld in samenwerking met Frans Hoebink (Founding father van de ‘Volgend Sturen methodiek’ en lid van de Raad van Advies van Scolea). Het wordt tevens ondersteund vanuit de beroepsvereniging NVvA (arbeidsdeskundigen) via het AKC (Arbeidskundig KennisCentrum).
Datum: Maandag 16 augustus 2021
Auteur: Bert van den Berg, oprichter Scolea en arbeidsdeskundige.